آیا تا به حال نام دادگاه تجدید نظر را شنیده‌اید؟ دادگاه تجدید نظر فرصتی برای اعتراض به رأی صادر شده از دادگاه بدوی است و در صورتی که رأی صادر شده در داگاه تجدید نظر رد شود، فرصت تغیر رأی نیز به وجود خواهد آمد. سوالی که پیش می‌آید حضوری یا غیر حضوری بودن این دادگاه است. با ما همراه باشید تا در ادامه این مقاله به بررسی این مساله بپردازیم.
دادگاه تجدید نظر چیست؟
دادگاه تجدید نظر یکی از مهم ترین مراجع قضایی در نظام حقوقی کشور به شمار می رود و وظیفه آن، رسیدگی مجدد به دعاوی تحت نظر یک مرجع عالی است و آراء صادر شده از دادگاه های بدوی، در آن مورد برررسی قرار می گیرد. در دادگاه های بدوی، شکایات و دادخواست افراد مورد بررسی قرار می‌گیرد و قاضی رأی نهایی را صادر می‌کند. دادگاه تجدید نظر باید به اعتراضات افراد در خصوص آراء صادر شده از دادگاه بدوی رسیدگی کند. داین نوع از دادگاه، عموما در مراکز استان ها قرار و یک رئیس و دو مستشار در آن مشغول به فعالیت می باشند. این جلسه در صورتی به رسمیت شناخته خواهد شد که حده اقل دو نفر از این افراد، در جلسه حضور پیدا نمایند.
شیوه رسیدگی در دادگاه تجدید نظر
در ادامه به بررسی چگونگی رسیدگی به شکایات در این نوع از دادگاه خواهیم پرداخت.
احضار طرفین
حضوری بودن این دادگاه ها به پرونده و شرایط بستگی دارد. براساس قانون آیین دادرسی مدنی، اصل بر حضوری بودن دادگاه تجدید نظر است؛ یعنی طرفین و وکلا باید درجلسه رسیدگی حضور داشته باشند.لازم به ذکر است که در بعضی موارد دادگاه می‌تواند غیر حضوری رسیدگی کند . در صورتی که یکی از طرفین، دلایل کافی برای عدم حضور در دادگاه داشته باشد، دادگاه می‌تواند غیر حضوری برگزار شود. در صورت غیر حضوری بودن این نوع از دادگاه، باید قبل از صدور رأی به طرفین از طریق ابلاغیه کتبی یا پیامک اطلاع رسانی شود.
بعضی از موارد غیر حضوری بودن دادگاه تجدید نظر:
در صورتی که طرفین به صورت کتبی توافق کنند که دادگاه غیر حضوری برگزار شود.
اگر یکی از طرفین شخص حقوقی باشد و نماینده قانونی حضور نداشته باشد.
در شرایطی که پرونده پیچیدگی خاصی نداشته باشد و دادگاه برگذار شده به شیوه غیر حضوری، مانع دادرسی عادلانه نشود.
در نهایت لازم به ذکر است که تصمیم‌گیری غیر حضوری یا حضوری بودن با خود دادگاه تجدید نظر است و بسته به شرایط متفاوت خواهد بود.
دسترسی سریع به وکلای برگزیده : ۱۰ تا از بهترین وکیل کرج
ارائه مدارک جدید
در زمینه ارائه مدارک جدید ، اختلاف نظراتی وجود دارد. براساس نظر مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه، در صورت ارائه دلیل جدید در جلسه دادگاه تجدید نظر، دادگاه به ماهیت دلیل جدید پرداخته و بدان رسیدگی ماهوی خواهد کرد.
بر اساس فلسفه دادگاه تجدید نظر و رویه این دادگاه، دلایل جدید بررسی نخواهد شد؛ زیرا، طرف مقابل براساس مدارکی که موجود بوده اند، دفاع کرده و هویت این نوع از دادگاه برای رسیدگی مجدداست ، نه برای بررسی‌های جدید.
مدت زمان رأی
ممکن است رأی دادگاه بدوی که به آن اعتراض شده در دادگاه تجدید نظر رد شود و یا مورد تأیید قرار بگیرد. رئیس دادگاه و دو مستشار تشخیص می‌دهند که رأی صادر شده منصفانه است یا خیر. اگر رأی دادگاه بدوی در دادگاه تجدید نظر رد شود، باید بار دیگر رسیدگی و رأی تازه‌ای صادر شود.
آرای بدوی در صورتی مورد اعتراض قرار می‌گیرند که قانون این حق را به طرفین داده باشد. پس تجدید نظرخواهی ، تنها برای بعضی از آرای بدوی ممکن خواهد بود.
برای تجدید نظر خواهی، افراد مقیم ایران 20 روز و افرادی که خارج از کشور هستند 2 ماه فرصت دارند تا تجدید نظر خواهی خود را ثبت کنند. این درخواست در دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی قابلیت ثبت شدن را دارا می باشند.
در این دادگاه، زمان صدور رأی به صورت قطعی مشخص نشده و بستگی به حجم پرونده ها و روند دادرسی خواهد داشت. همین موضوع باعث تفاوت در مدت زمان رسیدگی به پرونده ها و صدور رأی شده است. دربرخی از شعبه‌ها که پرونده ها کمتر هستند، به طبع رسیدگی زودتر انجام میشود؛ اما در دیگر شعبه ها که پرونده های فراوانی برای بررسی وجود دارند، ممکن است رسیدگی با تأخیرهمراه باشد. پس مدت زمان رسیدگی بین یک هفته تا چند ماه متغیر خواهد بود.
توجه به این نکته نیز ضروری است که طرفین باید تا 10 روز بعد از ابلاغ رأی دادگاه تجدید نظرخواهی، فرصت اعتراض داشته باشند.
حضور وکیل
اگر اعتراضی به رأی دادگاه بدوی وجود دارد و نیاز به بررسی بیشتروجود داشته باشد، انتخاب یک وکیل ماهر بسیار حائز اهمیت است؛؛ زیرا، بهترین وکیل ، دانش و تجربه کافی در این زمینه را دارا می باشد و بهترین راه حل و استراتژی حقوقی را در این زمینه به شما ارائه خواهد داد. چنانچه رأی دادگاه بدوی در دادگاه تجدید نظر رد شود و مجدد به دادگاه بدوی ارجاع داده شود، برای تغییر رای دادگاه بدوی باید اطلاعات کافی و مناسب داشته باشید تا ثابت کنید حق شما از دست رفته است. در چنین شرایطی انتخاب یک وکیل مناسب شما را در رسیدن به هدفتان یاری خواهد کرد . اگر پرونده به وکیلی خبره و کاربلد سپرده شود، نیازی نیست که شخصاً در این دادگاه، حضور پیدا کنید و تمام اقدامات توسط وکیل شما قابل اجرا خواهد بود.
تأثیر رأی بدوی
گاهی قاضی در صدور رأی دچار خطا می شود و طرفین حق اعتراض دارند؛ اما تأثیر رأی بدوی در دادگاه تجدید نظر ، به دلایل محکمی که ارائه می‌شوند، بستگی خواهد داشت.
اگر نظر دادگاه بر این مبنا باشد که در دادگاه بدوی، رسیدگی کامل انجام شده و مدارک و شواهد کافی ارائه شده است، رأی دادگاه بدوی تأیید میشود. اگر تشخیص داده شود که رسیدگی و بررسی کافی نبوده یا شواهد کافی ارائه نشده است، پرونده به دادسرا یا دادگاه بدوی بازگردانده شده و دستور اعاده محاکمه صادر خواهد شد.
در صورتی که رأی دادگاه از نظر شکلی ناقص باشد قابلیت رد شدن را خواهد داشت. به عنوان مثال:
در رسیدگی پرونده، تشریفات قانونی رعایت نشده است.
به یکی از طرفین، رأی صادر شده ابلاغ نشده باشد.
بدون حضور یکی از طرفین رأی صادر شده باشد.
خارج از مهلت قانونی رأی صادر شده باشد.
اگر در رأی دادگاه بدوی، نقص ماهوی وجود داشته باشد نیز، قابل ردشدن می باشد؛ به عنوان مثال:
ماهیت دعوی یا موضوع به درستی تشخیص داده نشده است.
مستندات و دلایل ارائه شده ولی دادگاه توجهی بدان‌ها نکرده باشد.
برخلاف قانون یا شرع رأی صادر شده باشد.
اگر رأی دادگاه بدوی به هر دلیلی رد شود، به خود دادگاه بدوی ارجاع داده خواهد شد و رأی جدیدی صادر میشود.
کلام آخر
در این مقاله تمام شرایط و نکات حائزاهمیت دادگاه تجدید نظر را مرور کردیم و دریافتیم که حضوری یا غیر حضوری بودن این دادگاه به شرایط مختلفی بستگی دارد. در پایان به یاد داشته باشید که بهترین راه حل، سپردن کار به افراد خبره در این زمینه می باشد. امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد.
