از زمان های قدیم، مبادله کالا و تعویض کالا در میان مردم بسیار رواج داشته است و همواره انسان، برای امرار معاش خود، مجبور به انجام آن بوده است. در زندگی امروزه نیز این حکم همچنان پابرجاست و انسان ها روزانه به صورت دائم در حال معامله و مبادله کالا و مال می باشند. عقد بیع، درواقع به نوعی از قرارداد القا می شود که در آن تمامی ویژگی ها و خصوصیات کالا مورد نظر به صورت دقیق ذکر شده است و دو طرف با رضایت کامل، به انجام آن روی می آوردند. این مورد، یکی از مهم در ادامه به بررسی دقیق تر این نوع از قرار داد خواهیم پرداخت .با ما تا انتها همراه بمانید.
شرایط عقد بیع چیست؟
همان گونه که مشخص شد ، با ثبت تمامی مشخصات و ویژگی های کالا یا ملک مورد نظر در حین خرید یا فروش، قراردادی بین طرفین نوشته می شود که بدان عقد بیع می گویند. این قرارداد، دارای یک سری شرایط می باشد که در ادامه به تفسیل در رابطه با آن ها صحبت خواهیم کرد.
مهم ترین شرط در عقد بیع، رضایت طرفین قرارداد می باشد. اگر هریک از طرفین، بنا به دلایلی از خرید و فروش راضی نباشد، آن قرارداد باطل است و صلاحیت اجرا را نخواهد داشت. گاها رخ می دهد که فرد بنا به تهدید و شکایت و … مجبور به خرید یا فروش می شود؛ در این گونه شرایط نیز، عقد بیع باطل خواهد بود.
از دیگر شرایط مهم و قابل توجه در عقد بیع که وجود آن برای اجرای قرارداد الزامی می باشد، عاقل، بالغ و رشید بودن طرفین است؛ در غیر این صورت، قراداد از صلاحیت کافی برخوردار نخواهد بود و محکوم به ابطال می باشد.
سومین شرط از شرایط عقد بیع، وجود شرایطی در زمینه کالا مورد نظر می باشد. این شرایط، شرایطی خاصی هستند که هر نوع کالا یا ماده یا ملک مورد قرار داد، ملزم به داشتن آنها خواهد بود تا بتوان آن قرارداد را مشروع دانست.
جهت معامله باید مشخص و معین باشد؛ یعنی هدف هریک از طرفین از خرید یا فروش کالا یا ملک باید واضحا معین باشد. لذا، مشروع بودن جهت معامله نیز از اهمیت بالایی برخودار است. لازم به ذکر جهت معامله در قرار نیست و همین که مشخص باشد و خلاف قوانین و شرع نباشد، کفایت می کند.
مهم ترین ارکان عقد بیع چیست؟
هر عقد بیع، دارای یک سری ارکان و اجزا می باشد که در وهله اول ممکن است در زمان روبه رویی با آن ، اندکی دچار سردرگمی شوید؛ بنابراین، ما در ادامه به برسی مهم ترین ارکان هر عقد بیع پرداخته ایم.
مهم ترین ارکان در قرارداد، متعاملین می باشند؛ یعنی افرادی که به خرید یا فروش کالا یا ملک مورد نظر می پردازند و در دو طرف قرارداد جای گرفته اند. طرفین قرارداد، بایستی از هوشیاری و سلامت عقلی کامل برخوردار باشند و قرار داد با فرد مست یا فردی که در حالت کما قرار دارد، اعتبار نخواهد داشت و از نظر قانونی باطل به شمار می آید.
از مهم ترین و حساس ترین اجزا و ارکان یک قرارداد، قبول و ایجاب می باشد. ایجاب به معنی نوشتن قرارداد توسط فروشنده است و قبول، یعنی اظهار رضایت خریدار از تمامی شرایط ذکر شده در قرارداد می باشد؛ برای مثال با قبول کردن، در اصل خریدار اعلام می کند که از قیمت ذکر شده در قرار داد راضی است و آن را می پذیرد.
مبیع، به معنی کالایی است که عقد بیع براساس آن رخ می دهد. در اصل، مبیع در ازای پرداخت وجه به فروشنده، به خریدار منتقل می شود. مبیع هر عقد بیع، باید دارای شرایط خاصی باشد تا امکان خرید و فروش به صورتی قانونی برای آن وجود داشته باشد.
ثمن، به وجهی گفته می شود که خریدار در ازای دریافت کالا، به فروشنده پرداخت می کند. نحوه پرداخت ثمن، از جمله موارد مهمی است که باید در قرارداد به صورت واضح ذکر شود تا از هرگونه مشکل در آینده جلوگیری به عمل آید.
دسترسی سریع به وکلای برگزیده : ۱۰ تا از بهترین وکیل خانواده در کرج
ویژگی های عقد بیع
از اولین ویژگی های عقد بیع، می توان به ویژگی تملیکی بودن آن اشاره نمود؛ به گونه ای که در این نوع از قراردادها، پس از امضا قرارداد توسط طرفین، ملک یا کالا از مالکیت فرد فروشنده خارج و تحت مالکیت فرد خریدار قرار می گیرد. به عنوان مثال، در صورت خرید زمین توسط خریدار، زمین از مالکیت فروشنده خارج و جز اموال خریدار محسوب خواهد شد. به همین دلیل است که گفته می شود که عقد بیع، یک عقد تملیکی به شمار می رود.
دومین ویژگی قرار دادها، معوض بودن آن می باشد؛ یعنی هر کدام از دو طرف قرارداد، در ازای از دست دادن چیزی، چیزی را به دست می آورند؛ به عنوان مثال، خریدار در ازای از دست دادن پول، کالا و فروشنده در ازای از دست دادن کالا، پول به دست می آورد. به همین دلیل دومین ویژگی عقد بیع را، معوض بودن آن در نظر گرفته اند.
این نوع از عقد، جز عقد های لازم به شمار می رود؛ بدین صورت که هیچ کدام از طرفین حق بر هم زدن آن را ،مگر در صورتی که قانون ایجاب می کند یا رضایت هر دوطرف در میان باشد، نخواهد داشت. این ویژگی به منظور جلوگیری از وقوع بی ثباتی و ناامنی در قراردادها، بسیار لازم و ضروری می باشد.
آخرین ویژگی از ویژگی های عقد بیع نیز، رضایی بودن آن است؛ یعنی هردوطرف باید از شکل گیری و وقوع این قرارداد، رضایت عینی داشته باشند. در صورت وجود رضایت طرفین در شکل گیری قرارداد، قرارداد بدون هیچ گونه تشریفات خاصی، قابلیت اجرا را خواهد داشت.
دسترسی سریع به وکلای برگزیده : ۱۰ تا از بهترین وکیل کرج
کلام آخر
در این مقاله سعی شد تا هر آنچه را که در رابطه با عقد بیع مورد نیاز است، اعم از ارکان، شرایط و ویژگی های آن، مورد صحبت قرار بگیرد. همان گونه که متوجه شدیم، هر عقد بیع دارای 4 ویژگی مهم اعم از تملیکی بودن، تعویضی بودن، لازم بودن و رضایی بودن می باشد. نکته حائز اهمیت در این گونه از قراردادها، این است که دوطرف باید در عین سلامت عقل و هوشیاری کامل به ثبت قرارداد مربوطه، روی آورند. امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد.
