ممکن است بسیاری از ما در زندگی با افرادی روبه رو شده باشیم که بدون دلیل منطقی و یا قانونی، برای خود حق و حقوقی در نظر دارند و به واسطه آن، به صورت کاملا زورگویانه یا بدون آگاهی فرد، به تصرف اموال غیر منقول وی، اعم از زمین و ملک، روی می آورند. به این نوع از دعاوی در قانون ایران، دعاوی تصرف عدوانی گفته می شود. در ادامه به بررسی هر آنچه که نیاز است تا شما در رابطه با این نقض قانون بدانید، پرداخته ایم. با ما تا انتها همراه بمانید.
انواع تصرف عدوانی
همان گونه که ذکر شد، در زمینه تصرف عدوانی که فرد اقدام به تصرف اموال دیگری می نماید و این اقدام، بدون آگاهی مالک اناجم می شود و در آن نقض قوانین واضحی به چشم می خورد. این نوع از دعاوی انواع مختلفی را شامل می شوند که در ادامه به بررسی دقیق تر آنها خواهیم پرداخت.
دسترسی سریع به وکلای برگزیده : ۱۰ تا از بهترین وکیل ملکی در کرج 💎
تصرف عدوانی حقوقی
در این گونه از دعاوی تصرف عدوانی که فرد اقدام به تصرف ملک یا زمین یا دارایی از فرد دیگر به صورت کاملا غیر قانونی نموده است، فرد متضرر میتواند به صورت حقوقی ازفرد خاطی شکایت نماید. در این گونه از دعاوی، نظر دادگاه ارجح است و با فرد همانند فرد مجرم رفتار نخواهد شد؛ بلکه در وهله اول دادگاه تمایل دارد تا با برقراری سازگاری، طرفین را به صلح و مذاکره وادار نماید و فرد متصرف را از مالکیت ملک، محروم نماید.
در تصرف عدوانی، اینکه مال مورد تصرف زمین یا ملک باشد اهمیت دارد؛ همچنین فرد خواهان، یعنی فردی که ملک وی مورد تصرف قرار گرفته باشد، از قبل صاحب ملک بوده باشد و در آن سکونت داشته باشد. فرد متصرف باید با زور و بدون آگاهی مالک، ملک را دریافت کند و مهم است که فرد از قبل سابقه تصرف در ملک مورد نظر را نداشته باشد.
تصرف عدوانی کیفری
در این نوع از دعاوی تصرف عدوانی، فرد از سمت دادگاه مورد مجازات قرار خواهد گرفت و برخلاف دعاوی حقوقی، هدف تنها برگرداندن مالکیت به مالک اصلی نمی باشد؛ بلکه با فرد متصرف همانند یک مجرم برخورد خواهد شد.
در اینجا نیز همانند دعاوی تصرف عدوانی حقوقی، اینکه مال مورد تصرف از نوع زمین یا ملک باشد و تصرف با زور و قهر انجام شده باشد نیز مهم است. همچنین فرد خواهان ملک از قبل سابقه تصرف و مالکیت بر ملک را داشته باشد و فرد متصرف سابقه ای مبنی بر مالکیت بر ملک را نداشته باشد، مورد اهمیت می باشد.
در اینجا، مجاازت فرد به صورت رفع تصرف و یک ماه تا یک سال حبس برای فرد مجرم در نظر گرفته خواهد شد.
تفاوت تصرف عدوانی و خلع ید چیست؟
همان گونه که مشخص است، هر دو این نوع از این گونه دعاوی، با مالکیت ملک در ارتباط هستند و به طبع، شباهت ها و تفاوت های زیادی نیز با یکدیگر دارند. در ادامه به بررسی چند مورد از این تفاوت ها خواهیم پرداخت.
یکی از اولین تفاوت های دعاوی مرتبط با خلع ید و تصرف عدوانی، در نوع مال تصرف شده است؛ بدین صورت که در دعاوی خلع ید، تصرف در هر دو اموال منقول و غیر منقول قابل انجام است اما در دعاوی تصرف عدوانی، نقض قوانین تنها در زمینه اموال غیر منقول از قبیل زمین، ملک و … قابل اجرا می باشد.
دعاوی خلع ید تنها به صورت حقوقی قابلیت اجرا را دارند و هیچ‌گاه از آنها به عنوان یک جرم نمی توان یاد نمود؛ اما دعاوی مرتبط با تصرف عدوانی، قابلیت طرح شکایت به صورت حقوقی و کیفری را دارا می باشند و این بدان معناست که گاها می توان از آنها به عنوان جرم نیز یاد کرد.
در زمینه خلع ید، وجود سند مالکیت و ارائه آن به عنوان مدرک به دادگاه، حائز اهمیت می باشد؛ اما در رابطه با تصرف عدوانی تنها داشتن سابقه تصرف، کافی است و نیازی به ارائه سند ملک نمی باشد.
هزینه دادرسی در دعاوی خلع ید مطابق با دعاوی مالی می باشد و در دعاوی تصرف عدوانی، به صورت غیر مالی محاسبه می گردد و این امر ریشه در ماهیت هرکدام از این دعاوی دارد.
در نهایت نیز، در رابطه با دعاوی خلع ید، حکم باید بلافاصله پس از صدور و به صورت قطعی اجرا شود؛ اما در دعاوی تصرف عدوانی، دادگاه قادر است تا حکم عدم تصرف به صورت موقت را صادر نماید.
اخذ مشاوره از : ۱۰ تا از بهترین وکیل کرج ⚖️
مراحل شکایت تصرف عدوانی چگونه می باشد؟
تاکنون در رابطه با انواع دعاوی تصرف عدوانی و تفاوت های آن با خلع ید صحبت شد. در ادامه قصد داریم تا مراحلی را که در صورت وقوع این گونه از مشکلات، فرد موظف به پشت سر گذاشتن آنها می باشد را بررسی کنیم.
در وهله اول، افراد به بررسی علل و شرایط موجود که منجر به اقدام شده است، می پردازند و به واسطه آن، اقدام به حل مشکل بدون درگیری قانونی، می نماید.
اگر توافقات و صحبت بین دو طرفین منجر به حل مشکل نشد، آنگاه افراد به ثبت شکایت و درخواست روی خواهند آورد. در این مرحله فرد باید ابلاغیه را به دادگاه ارسال و پس ازآن، به ترتیب گفته شده مراحل را یکی پس از دیگری طی نماید.
با تعیین وقت توسط دادگاه، دو طرف در جلسات مربوطه شرکت و با حضور وکیل و قاضی، به بررسی مشکل رخ داده خواهند پرداخت.
حکم دادگاه به صورت رفع تصرف توسط طرفین، اجرا خواهد شد و در ادامه، در صورت اعتراض به دستور صادر شده، افراد به اعتراض روی خواهند آورد.
در نهایت نیز حکم دادگاه مبنی بر رفع تصرف به صورت قانونی اجرا خواهد شد و در صورتی که شکایت از نوع کیفری باشد، فرد متصرف، به مدت یک ماه الی یک سال به حبس محکوم خواهد شد.
کلام آخر
در این مقاله سعی شد تا در ابتدا تعریفی از تصرف عدوانی به منظور آشنایی بیشتر شما عزیزان با این نقض قانون ارائه شود؛ سپس به بررسی انواع تصرف عدوانی که به صورت حقوقی و کیفری می باشند، پرداختیم. در ادامه در رابطه با تصرف عدوانی و خلع ید، که دارای شباهت ها و تفاوت های زیادی هستند صحبت شد. در نهایت نیز به بررسی مراحل مورد نیاز برای ثبت شکایت در رابطه با این گونه دعاوی مطالبی ارائه شد. امیدواریم تا این مطلب برای شما مفید بوده باشد.
